Indicaties voor shockwave therapie
Shockwave therapie is bij een groot aantal indicaties bijzonder effectief en veelal evidence based medicine voor deze aandoeningen. De belangrijkste indicaties zijn:
Standaard indicaties (Most Evident)
- Tendinopathie van Rotator cuff musculatuur
- Calcificerende tendinopathie
- Mediaal Tibiaal Stress Syndroom (MTSS)
- Achillespees tendinopathie
- Enthesopathie Achillespees en andere insertietendinopathieën.
- Fasciopathie Plantaris (hielspoor)
Gebruikelijke indicaties (wetenschappelijke studie of case reports)
- Ulcus Cruris, decubitus, necrotiserende voet
- Slecht genezende wonden algemeen
- Pseudartrose
- Chronische tendinopathieën en enthesopathieën
- Chronische pelvische pijnklachten (CPPS)
- Decubitus wonden
- Morbus Dupuytren
- Morbus Ledderhose
- Epicondylitis lateralis / medialis
- Iliotibiale band syndroom
- Oppervlakkige en diepe triggerpoints
- Patellaire tendinopathie
- Non-union fracturen
- Morbus Peyronie
Expert opinion
- Mortons neuroom
- Pseudarthrosis
- Tendinose gluteus minimus of medius
- Bursitis trochanterica
- Spierruptuur
- Ligamentaire ruptuur
- Hypertrofische littekens
- Littekens met contractuur
- Striae
- Zwak bindweefsel
Voor veel van deze indicaties is de evidentie niet voor radiale en gefocusseerde shockwave aanwezig, maar slechts voor één van beide.
Voor enkele indicaties zijn beide shockwavevormen geschikt of zelfs nodig.
Deze indicatielijst sluit aan bij het consensus statement van de International Society for Medical Shockwave Therapy (ISMST).
Wat is shockwave therapie?
De term ‘shockwave’ verwijst naar hoogenergetische geluidsimpulsen die zich als golven dwars door een medium heen verplaatsen. De werking van shockwaves op het lichaam is al goed onderzocht en krijgt nog steeds alle aandacht in fundamenteel onderzoek. De ontstekingsremmende werking en de versnelling van weefselherstel zijn inmiddels begrepen vanuit de biologische effecten die shockwaves geven.
Daarnaast is pijnafname een gewenst en opvallend snel optredend effect.
Mechanische effecten
- Afbreken van calcificaties en sclerosering
Pijnmanagement
- Effect op oppervlakkige zenuwuiteinden
- Hyperstimulatie van nociceptoren
- Vrijkomen van endorfines
Weefselherstel
- Hyperaemie en neovascularisatie
- Toename groeifactoren
- Toename proliferatie mesenchymale stamcellen
- Verbetering metabolisme
Vormen van shockwave therapie
Er zijn verschillende vormen van shockwave therapie. Afhankelijk van indicatie, dieptewerking, actualiteit, reactiviteit en aanwezige apparatuur, maakt de therapeut een keuze voor een bepaalde vorm.
Radiale shockwave therapie
Hierbij wordt de energie over een groter (radiaal) oppervlak verdeeld. Deze apparaten produceren een laag tot gemiddeld energieniveau en penetreren minder diep.
Gefocusseerde shockwave therapie
Hierbij wordt de maximale energie bereikt op een specifiek geconcentreerd (gefocusseerd) punt in het lichaam. Deze apparaten produceren een gemiddeld tot hoog energieniveau.
Voor de therapeut is het belangrijk de focus zone van zijn specifieke apparaat te kennen, zodat hij de juiste diepte en breedte van de behandelzone kan behandelen.
Echografie kan helpen de juiste weefselzone te herkennen en de diepte en uitgebreidheid te bepalen.
Planaire shockwave therapie
Voor de toepassing van shockwaves op grotere oppervlakten worden gedefocusseerde shockwaves gebruikt. Huiddefecten of esthetische behandelingen worden met deze planaire vorm gedaan.
Literatuur
Shockwave therapie is een wetenschappelijk goed onderbouwde therapievorm waar veel over gepubliceerd wordt. U kunt op deze pagina enkele studies downloaden.
Hoe ziet een shockwave behandeling er uit?
Allereerst wordt op basis van een gesprek en een lichamelijk onderzoek het pijngebied door de behandelaar gelokaliseerd. In een groot aantal gevallen wordt aanvullend onderzoek gedaan door middel van echografie.
Nadat de diagnose is gesteld en gebleken is dat shockwave therapie geïndiceerd is, wordt het behandelgebied blootgesteld aan korte shockwave impulsen.
Dit filmpje toont een behandeling voor hielpijn of hielspoor, gecombineerd met fysiotherapie:
Voordelen voor de patiënt
- Uitstekend genezingspercentage; na slechts 4-5 sessies verklaart 80% van de patiënten dat de klachten volledig of voor een groot deel verdwenen zijn.
- Milde behandeling
- Kortdurende behandeling (5 tot 10 minuten per sessie)
- Snelle pijnvermindering
- Veelal zijn patiënten geholpen die met andere (conservatieve) therapieën onvoldoende genezen.
- Stimulatie van het weefselherstel middels een externe prikkel bespoedigt het herstel.
- Weinig bijwerkingen. Wel kan direct na de behandeling een lichte roodheid of zwelling ontstaan.
- Dankzij shockwave therapie kan regelmatig een injectie of zelfs een operatie worden voorkomen.
Vergoeding voor shockwave therapie
Shockwave therapie is geen onderdeel van de behandeling fysiotherapie. Weliswaar mag de fysiotherapeut de shockwave behandeling uitvoeren, de therapie valt niet binnen de opleidingseisen en beroepsbeschrijving fysiotherapie. Beter is shockwave therapie voor het musculoskeletale systeem te beschouwen als een milde vorm van de lithotryptor, de niersteenvergruizer.
Er is onduidelijkheid over de status van shockwave therapie. De meeste zorgverzekeraars communiceren naar patiënten dat shockwave therapie wordt vergoed mits het onderdeel is van een fysiotherapeutische behandeling en deze fysiotherapeutische behandeling bovendien gedeclareerd kan worden. Dat is een bijzondere en voor de verzekeraar voordelige stellingname. Het lijkt immers dat ze een vergoeding verstrekken, maar feitelijk krijgt u de fysiotherapie zitting vergoed, en wat u als onverzekerde zorg toevoegt moet u dan maar gratis doen.
Onduidelijk wordt het omdat een behandeling die uitsluitend uit shockwave therapie bestaat door verzekeraars niet vergoed wordt.
Het apart factureren van een shockwave behandeling is toegestaan, maar niet als deze op dezelfde dag plaatsvind als de gedeclareerde fysiotherapiezitting.
Omdat u de verrichting verstrekt vanuit uw BIG bevoegdheid en deze wordt gegeven op basis van een hulpvraag van de patiënt is de verrichting vrijgesteld van BTW.
